64 Karelik Soğuk Savaş: 1972 Dünya Satranç Şampiyonası

1972 Dünya Satranç Şampiyonası, mevcut dünya şampiyonu Boris Spassky ile FIDE adaylar turnuvasının galibi Robert James Fischer arasında oynanacaktı.

1972 Dünya Satranç Şampiyonası maçından bir kare (Boris Spassky solda, Robert James Fischer sağda)

İlk bakışta sıradan bir satranç maçıymış gibi görünse de aslında o kadar basit değildi.

Satranç dünyasının 1946'dan beri kesintisiz hakimi olan Sovyet ekolü, dünya şampiyonluğunu 24 yıldır SSCB dışında kimseye kaptırmamıştı.

1960 Dünya Satranç Şampiyonası da iki Sovyet oyuncu, Mikhail Tal ve Mikhail Botvinnik arasında oynanmıştı

Ancak 1972 yılına gelindiğinde, Sovyet Boris Spassky bir Amerikalı olan 1971 FIDE Adaylar Turnuvası galibi Robert James Fischer ile unvan maçına çıkacaktı.

Böylelikle Amerika ve Sovyetler arasındaki Soğuk Savaş için yeni bir mücadele alanı daha oluşmuş durumdaydı: 64 karelik bir satranç tahtası.

1972 Dünya Satranç Şampiyonasına dair SSCB ve ABD temalı bir resim

11 Temmuz 1972 tarihine gelindiğinde tüm dünya nefesini tutmuş ve o güne kadar hiçbir satranç maçına gösterilmemiş bir ilgiyle İzlanda'nın başkenti Reyjkavik'teki maçı takibe koyulmuştu.

Tarihler 31 Ağustos 1972'yi gösterdiğinde, 21. oyun oynanmaktaydı ve skor Fischer lehine 11½-8½ olarak görünüyordu.

Toplam 24 oyunun oynanandığı ve galibiyetlere 1, beraberliklere ise ½ puanın verildiği sistemde 12½ puana erişen oyuncu şampiyonluğa ulaşan taraf olmaktaydı.

Fischer'ın, 64 kare üzerindeki 24 yıllık Sovyet hakimiyetini bir Amerikalı olarak sona erdirmesine çok az kalmıştı.

Ve başarmıştı. Amerikalı Robert James Fischer 1972 Dünya Satranç Şampiyonası'nı ve dolayısıyla dünya satranç şampiyonluğu unvanını kazanmıştı.

Robert James Fischer

Soğuk Savaş'ın 64 karedeki mücadelesinin 3 yıl gibi kısa bir süreliğine de olsa galibi Amerika olmuştu.

Çünkü 1975 yılında Fischer'ın sunduğu şartlar altında bir dünya şampiyonluğu maçı yapmayı reddeden FIDE, unvan maçına çıkmayı reddeden Robert James Fischer'dan unvanı alıp 1974 FIDE Adaylar Turnuvası'nın galibi olan Sovyet Anatoli Karpov'a verme kararı almıştı.

Anatoli Karpov

Robert James Fischer ise ilerleyen zamanlarda satrançtan uzaklaşmış, çalkantılı bir hayat serüveninin ardından 17 Ocak 2008'de hayatın bir cilvesi olarak, İzlanda vatandaşlığı altında 64 yaşındayken hayatını kaybetmişti.