Bir nehre yıllar boyunca boşaltılan kanalizasyon ve fabrika atıkları 35 santigrat derece sıcaklıkta etrafa nasıl bir koku yayar?
Londra halkı bu sorunun cevabını 1858 yılında "Great Stink" (Büyük Koku) olarak vermişlerdi.
Thames nehri uzun yıllar boyunca kanalizasyon ve fabrika atıklarına ev sahipliği yapmıştı.
 |
| Thames nehrine dair bir çizim |
1858 yılında Londra'da 35 santigrat dereceye ulaşan sıcaklıklar ve yıllardır nehirde biriken atıkları neticesinde tüm şehre yayılan kokular, bölge halkı tarafından bulaşıcı hastalıkların ve üç büyük kolera salgınının sorumlusu olarak görülmeye başlanmıştı.
 |
| Thames nehri suyunun bir damlası (Punch, 1850) |
Charles Dickens da o yıllarda yazdığı Küçük Dorrit adlı romanında, Thames nehrinden "temiz ve ferah bir nehrin yerinde bulunan ölümcül bir lağım" olarak bahsetmişti.
Bir toplum bilimci ve gazeteci olan George Godwin, oluşan tortuların nehrin çekildiği bazı bölgelerde altı fit yüksekliğe kadar ulaştığını söylemiştir.
Nehrin kokusunun tasviri için anlatılan başka bir olaya göre, Kraliçe Victoria ve Prens Albert, Thames nehrinde bir gezi yapmak için çıkmışlardı fakat nehrin kötü kokusu nedeniyle gezileri ancak birkaç dakika sürebilmişti.
 |
| Kraliçe Victoria ve Prens Albert |
Nehrin yaydığı kötü kokunun parlamentoya ulaşması nedeniyle parlamenterler, dolayısıyla da parlamentonun işleyişi dahi bu durumdan etkilenmişti.
Parlamentonun nehre bakan bölümündeki perdeler, sodyum hipoklorite batırılarak koku bu sayede önlenmeye çalışıldı ancak sonuç alınamadı.
 |
| Parlamento perdelerinin hipokloritle yıkanmasına dair bir çizim |
Thames nehri sorunu gittikçe büyüyordu ve bir çözüm bulunması gerekiyordu ve sorumluluk mühendis Joseph Bazalgette önderliğindeki Londra Çalışma Kurulu'na düşmüştü.
 |
| Joseph Bazalgette |
Kurula Londra sakinlerinden, geri ödenecek şekilde, 3 milyon sterlin borç almasına dair bir yetki verilerek kanalizasyonun inşaatı için kaynak sağlanmıştı.
1866 yılına kadar süren inşaatlar neticesinde Londra'nın kanalizasyon sorunu Bazalgette ve ekibi sayesinde çözüme kavuşturulmuştu.
İlginç
YanıtlaSil